Đừng sử dụng AI nếu bạn đang là học sinh, sinh viên

“Chào anh em ‘mầm non’ của làng IT! Lucas ‘lên tiếng’ với một chủ đề có thể hơi ‘ngược tai’ nhưng lại vô cùng quan trọng cho sự phát triển của anh em sau này: ‘Đừng sử dụng AI nếu bạn đang là học sinh, sinh viên’. Nghe có vẻ ‘lạc hậu’ trong thời đại mà AI đang ‘làm mưa làm gió’ đúng không? Nhưng hãy nghe mình ‘phân tích’ kỹ hơn nhé. Đây không phải là ‘cấm đoán’ mà là một lời khuyên chân thành từ một ‘người đi trước’ đã từng ‘trầy da tróc vảy’ với nghề này.

Có thể anh em sẽ nghĩ: ‘Ủa, AI giờ ‘xịn’ thế, giúp mình làm bài tập, viết code mẫu, thậm chí giải thích khái niệm còn dễ hiểu hơn cả thầy cô, tại sao lại không nên dùng?’. Về mặt tiện lợi, mình không phủ nhận AI có thể giúp anh em ‘nhanh gọn’ trong một số tình huống. Nhưng nếu lạm dụng AI trong giai đoạn học tập này, anh em đang vô tình ‘tước đoạt’ đi những cơ hội phát triển kỹ năng ‘cốt lõi’ mà sau này sẽ vô cùng cần thiết.

AI ‘làm hộ’ bạn, nhưng ‘làm hại’ tương lai:

Mất đi khả năng tư duy độc lập: Lập trình không chỉ là ‘gõ lại’ những gì người khác đã làm. Nó đòi hỏi khả năng phân tích vấn đề, đưa ra giải pháp sáng tạo và tự mình ‘build’ nên những dòng code. Nếu anh em quá依赖 vào AI để ‘sản xuất’ ra kết quả mà không thực sự hiểu quy trình, anh em sẽ dần mất đi khả năng ‘tự thân vận động’.
Không nắm vững kiến thức nền tảng: AI có thể cung cấp cho anh em những đoạn code ‘ngon lành’, nhưng nó không thể thay thế việc anh em tự mình ‘mày mò’, ‘vọc vạch’ để hiểu được ‘tại sao’ nó lại hoạt động như vậy. Những kiến thức nền tảng về cấu trúc dữ liệu, giải thuật, nguyên lý hoạt động của ngôn ngữ lập trình… chỉ có thể ‘thấm nhuần’ qua quá trình tự học và thực hành.
Giảm khả năng giải quyết vấn đề: ‘Bug’ là ‘đặc sản’ của nghề lập trình. Khi gặp lỗi, một lập trình viên giỏi sẽ tự mình ‘debug’, tìm ra nguyên nhân và cách khắc phục. Nếu anh em quen với việc ‘nhờ’ AI ‘fix’ lỗi hộ, anh em sẽ không phát triển được kỹ năng ‘sống còn’ này.
Hạn chế sự sáng tạo: Lập trình cũng là một hình thức sáng tạo. Việc tự mình ‘chắp bút’ viết code, thử nghiệm những ý tưởng mới sẽ giúp anh em phát triển tư duy sáng tạo và tìm ra những cách tiếp cận độc đáo. AI, dù thông minh đến đâu, vẫn chỉ là sản phẩm của những gì nó đã được học.
Ảnh hưởng đến đạo đức học tập: Việc sử dụng AI để làm bài tập, viết luận văn mà không có sự trích dẫn rõ ràng có thể bị coi là gian lận học thuật. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến kết quả học tập hiện tại mà còn hình thành những thói quen không tốt cho tương lai.

Vậy, học sinh, sinh viên nên sử dụng AI như thế nào?

Không phải là ‘cấm tiệt’, mà là sử dụng một cách thông minh và có mục đích:

Tham khảo, tìm ý tưởng: AI có thể là một công cụ hữu ích để gợi ý các hướng tiếp cận vấn đề hoặc giúp anh em hiểu rõ hơn về một khái niệm nào đó.
Kiểm tra kiến thức: Sau khi đã tự mình làm bài hoặc viết code, anh em có thể sử dụng AI để kiểm tra lại kết quả hoặc so sánh với cách giải của AI.
Học hỏi cú pháp: Trong giai đoạn làm quen với một ngôn ngữ mới, AI có thể giúp anh em nhanh chóng tìm hiểu cú pháp của một câu lệnh nào đó.

Nhưng tuyệt đối KHÔNG nên:

Sao chép nguyên văn code hoặc bài làm của AI.
依赖 hoàn toàn vào AI để giải quyết mọi vấn đề.
Sử dụng AI như một công cụ ‘ăn xổi ở thì’ để đối phó với việc học.

Hãy nhớ rằng, giai đoạn học sinh, sinh viên là thời gian vàng để anh em xây dựng nền tảng kiến thức và rèn luyện kỹ năng một cách bài bản. Đừng để sự tiện lợi nhất thời của AI ‘ru ngủ’ tiềm năng phát triển của bản thân. Hãy ‘cháy’ hết mình với việc học, tự mình ‘vượt qua’ những thử thách, và anh em sẽ gặt hái được những thành quả xứng đáng trong tương lai. Lucas tin ở anh em!”